Acessibilidade de museus e sítios arqueológicos para visitantes com deficiência:

perspectivas dos funcionários de sites no centro de Izmir

Autores

  • Efe Zehir Ege University
  • Selcen Seda Türksoy Ege University

DOI:

https://doi.org/10.18226/21789061.v17ip170102

Palavras-chave:

Disabled Tourism, Accessible Tourism, Izmir, Museum, Archeological Sites

Resumo

O crescente interesse pelo turismo acessível destaca a importância de garantir que destinos culturais, incluindo museus e sítios arqueológicos, sejam acessíveis para pessoas com deficiência física. Este estudo examina a acessibilidade desses locais em Izmir, Turquia, com o objetivo de identificar barreiras existentes e oferecer recomendações para melhorias. Foi adot uma abordagem de métodos mistos, combinando uma avaliação quantitativa com base nos critérios de acessibilidade do Instituto de Normas da Turquia (TSE) e dados qualitativos coletados por meio de entrevistas semiestruturadas com as autoridades competentes. Os resultados revelam que, embora tenha havido avanços significativos em direção à acessibilidade com base no princípio da igualdade, ainda existem lacunas em ajustes físicos, serviços acessíveis, treinamento de pessoal e práticas operacionais. Essas lacunas incluem entradas inadequadas, degraus e instalações específicas para deficientes insuficientes ou com defeito. A pesquisa contribui para o limitado corpo de conhecimento sobre a acessibilidade de locais culturais turísticos na Turquia e oferece recomendações práticas para melhorar a acessibilidade, promovendo maior inclusão no setor de turismo.

Biografia do Autor

Efe Zehir, Ege University

Master. Ege University, Turkey. E- mail: efe.zehir@gmail.com

Selcen Seda Türksoy, Ege University

PhD. Associate Professor Ege University, Turkey. https://orcid.org/0000-0003-1842-0858. E- mail: selcen.seda.turksoy@ege.edu.tr

Referências

Akıncı, Z., and Sönmez, N. (2015). Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizm Beklentilerinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(1), 97-113.

Akoğlan Kozak, M. and Bahçe, S. (2009). Özel İlgi Turizmi. Ankara: Detay Yayıncılık.

Arslan, B. (2020). Safranbolu Tarihi Turizm Yapıları ve Turizm Alanlarının Engelli Erişimi Açısından Değerlendirilmesi . Thesis, Tourism Master, Karabük Üniversitesi, Karabük.

Bellanca, C., Mora Alonso-Munuyerro, S. and Antonini Lanari, C. (2022). Accessibility of Cultural Heritage. Ochrona Dzieddzictwa Kulturowego, 13(1), 51-68.

Bozok, E. (2018) Considering Historical Space: Accessibility At The Museum of Turkish and Islamic Art. . Thesis, Master, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul.

Cavlak, N. and Cavlak, H. (2019). Avrupa Erişilebilir Turizm Politikası ve Türkiye. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 29-41.

Chunga, C., Toribio, B., and Pasciuto, M. (2014). Accessibility Assessment of the Worcester Art Museum. Worcester: Worcester Polytechnic Institute.

Çetiner, M. (2018). An Inquiry Into The Accessbility of Archeological Sites For People With Physical Disabilities. Thesis, Science Master, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.

Çizel, B., and Çizel R.B. (2014). Engellilerin Turizm Kısıtları ve Turist Olma Niyeti İlişkisinde Aracı Değişkenler: Motivasyon Gücü ve Öğrenilmiş Çaresizlik, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(2), 176-189.

ENAT, (2024). What is accessible tourism?.

Erkan, H. S. (2023). Türkiye’de En Çok Ziyaret Edilen Müzelerin Erişilebilirlikleri Yönünden Değerlendirilmesi. Thesis, Tourism Master, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.

Erkan, Ş. M. and Karakaya, G. A. (2023). Kültür Merkezlerinin Erişilebilirliği; Ankara’da Bir Araştırma. Akademik Sanat, 18(1), 1-20.

Espinosa Ruiz, A.; Bonmatí Lledó, C. (Eds.). (2013). Manual de Accesibilidad e Inclusión en Museos y Lugares Del Patrimonio Cultural y Natural; Trea: Gijón, Spain.

Eusébio, C., Alves, J. P., Carneiro, M. J., and Teixeira, L. (2023). Needs, motivations, constraints and benefits of people with disabilities participating in tourism activities: the view of formal caregivers. Annals of Leisure Research, 1–25.

Gillovic, B., McIntosh, A., Cockburn-Wootten, C., and Darcy, S. (2021). Experiences of tourists with intellectual disabilities: A phenomenological approach. Journal of Hospitality and Tourism Management, 48, 155–162.

Groulx, M., Wigglesworth, J., DeLorey, R., Harris, N., Harris, P., Lamb, H., and McBride, C. (2024). Not for all: Barriers to universal accessibility in nature-based tourism and recreation spaces across British Columbia, Canada. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 47, 100772.

Gür, N. and Kahraman, Ö. (2024). Engelli Bireyler İçin Kentsel Tarihi Alanlarda Erişilebilirliği Artırmaya Yönelik Peyzaj Tasarım Yaklaşımları: Göbeklitepe Ören Yeri (Şanlıurfa) Örneği. Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 10(1), 29-53.

KTB, (2024). https://izmir.ktb.gov.tr/TR-77093/bakanligimiza-bagli-muze-ve-oren-yerleri.html.

Ketboğa, S. (2016). İstanbul İli Örneğinde Otel İşletmelerinin AB Erişilebilirlik Standartlarına Uygunluğunun Karşılaştırmalı Analizi. Thesis, Tourism Master, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.

Kırlar Can, B. (2022). Konaklama İşletmelerinde Engelliliğe Yönelik Yaklaşımın Sorumlu Turizm Bağlamında Değerlendirilmesi: Denizli Örneği. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 301-317.

Kırlar, B. (2013). İzmir İli Örneğinde Otel İşletmelerinin Ulaşılabilirlik Standartlarına Uygunluğu Üzerine Bir Durum Analizi ve Otel Yöneticilerinin Engelli Turizmine Bakış Açıları. Thesis, Tourism Master, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.

Kruczek, Z., Gmyrek, K., Zizka, D., Korbiel, K. and Nowak, K. (2023). Accessibility of Cultural Heritage Sites for People with Disabilities: A Case Study on Krakow Museums. Sustainability 2024, 1, 1-18.

Lam, K. L., Chan, C.-S., and Peters, M. (2020). Understanding technological contributions to accessible tourism from the perspective of destination design for visually impaired visitors in Hong Kong. Journal of Destination Marketing and Management, 17, 100434.

Man, X. and Yan, L. (2023). Research on Accessible Design of Macau Museum for Disabled Groups. Academic Journal of Environment and Earth Science, 5(1), 71-79.

Mastrogiuseppe, M., Span, S., and Bortolotti, E. (2021). Improving accessibility to cultural heritage for people with Intellectual Disabilities: A tool for observing the obstacles and facilitators for the access to knowledge. Alter, 15(2), 113–123.

Ministry of Family and Social Services, (2023). Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni.

Moura, A., Eusébio, C., and Devile, E. (2022). The ‘why’ and ‘what for’ of participation in tourism activities: travel motivations of people with disabilities. Current Issues in Tourism, 26(6), 941–957.

Naniopoulos, A. and Tsalis, P. (2015). A Methology for Facing the Accessibility of Monuments Developed and Realised in Thessaloniki, Greece. Journal of Tourism Futures, 1(3), 240-253.

Onay, F. S., and Aksu, M. (2023). Turizm Paydaşlarının Engelli Bireylerin Toplumsal Sorunlarına Yönelik Bakış Açıları: Çanakkale İli Örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 7(3), 490-507.

Öztürk, Y., Yaylı, A. and Yeşiltaş, M. (2008). Is The Turkish Tourism Industry Ready For A Disabled Customer’s Market? The Views Of Hotel And Travel Agency Managers. Tourism Management, 29, 382-389.

Qiao, G., Song, H., Prideaux, B., and Huang, S. Sam. (2023). The “unseen” tourism: Travel experience of people with visual impairment. Annals of Tourism Research, 99, 103542.

Rocha, J. N., Massarani, L., Abreu, W. V. D., Inacio, L. G. B. and Molenzani, A. O. (2020). Investigating Accessibility in Latin American Science Museums and Centers. An Acad Bras Cienc, (92)1, 1-16.

Santana-Santana, S. B., Peña-Alonso, C., and Pérez-Chacón Espino, E. (2020). Assessing physical accessibility conditions to tourist attractions. The case of Maspalomas Costa Canaria urban area (Gran Canaria, Spain). Applied Geography, 125, 102327.

Silav, M. (2019). Kentsel Arkeolojik Miras ve Erişilebilirlik: Ankara Roma Hamamı Açık Hava Müzesi. Sanat ve Tasarım, 23(1), 301-313.

Şen, N., Çelik Yetim, A. and Bilici, N. (2014). Kültür Varlıkları ve Müzelerin Engelli Turist Ziyaretlerin Uygunluğunu Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(16), 1-16.

Toker, B., and Kaçmaz, Y. (2015). Engelli Bireylerin Turizm Deneyimlerine Yönelik Bir Araştırma: Alanya Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 235-257.

TUIK (2024). Kültürel Miras İstatistikleri (2022).

Türk, E., Erdoğan, Y., Çalışkan ,G. (2022). Türkiye’nin Engelli Turizmi Politikaları ve Mevcut Durumun Değerlendirilmesi. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 6(6), 318-337.

UNWTO, (2024). Accessible Tourism.

WHO (World Health Organization) (2024). World Report On Disability. Geneva: WHO.

WTO, (2020). UNWTO Inclusive Recovery Guide – Sociocultural Impacts of Covid-19: Persons with DisabilitiesLink

Yeşilyurt, H., Kırlar, B. and Lale, C. (2014). Müzelerin Sessiz ve Karanlık Dünyası “Herkes İçin Müzeler” Mümkün Mü?. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2(14), 1-19.

Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. Baskı Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldız, N. (2017). İstanbul Şehir İçi Otellerin Bedensel Engelliler Açısından Ulaşılabilirlik, Erişilebilirlik ve Kullanılabilirlik Kapsamında Değerlendirilmesi. Thesis, Achitecture Ph.D, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.

Yüksel, E. (2021). Engelli Turizmi Açısından Destinasyon Uygunluğunun Değerlendirilmesi: Kastamonu Örneği. Thesis, Tourism Master, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.

Downloads

Publicado

2025-06-04

Como Citar

Zehir, E., & Türksoy, S. S. (2025). Acessibilidade de museus e sítios arqueológicos para visitantes com deficiência:: perspectivas dos funcionários de sites no centro de Izmir. Revista Rosa Dos Ventos - Turismo E Hospitalidade, 17(1), e170102. https://doi.org/10.18226/21789061.v17ip170102